Druk offsetowy jest jedną z najczęściej wykorzystywanych technik druku na świecie. Znajdziesz go w druku książek, gazet, magazynów, ulotek reklamowych i wielu innych materiałów drukowanych. Jego powszechność wynika z możliwości uzyskiwania wysokiej jakości wydruków przy relatywnie niskich kosztach.
Kluczowym elementem procesu druku offsetowego są płyty offsetowe, zwane również płytami drukarskimi lub formami drukującymi. Są to cienkie arkusze z nadrukowanym wzorem, które przenoszą obraz na podłoże, np. papier. Ale jak dokładnie to działa?
Przebieg procesu druku offsetowego
Zanim wejdziemy w szczegóły dotyczące roli płyt offsetowych, przyjrzyjmy się pokrótce, jak przebiega cały proces druku offsetowego.
Na początku przygotowywany jest obraz lub projekt, który ma zostać wydrukowany. Następnie odbywa się naświetlanie specjalnej płyty offsetowej laserem lub promieniami UV zgodnie z wzorem zamieszczonym w projekcie. To tworzy obszary hydrofilowe (odpychające farbę) i obszary hydrofobowe (przyciągające farbę) na powierzchni płyty.
Następnie forma drukarska jest montowana na obracającym się cylindrze w maszynie offsetowej. Cylinder zanurzany jest w zbiorniku z farbą drukarską, która przywiera tylko do obszarów hydrofobowych. Farba jest potem przenoszona na gumowy cylinder zbierający, a następnie na podłoże, np. papier.
W ten sposób obraz znajdujący się na płycie jest „offsetem”, czyli pośrednio przenoszony na materiał zadrukowany. Ten dodatkowy etap pozwala na uzyskanie bardzo dobrej jakości obrazu, nawet gdy papier ma nierówną powierzchnię.
Zalety płyt offsetowych
Ale czemu płyty offsetowe są tak kluczowe w tym procesie? Odpowiedź leży w ich specjalnej konstrukcji i właściwościach.
Po pierwsze, płyty te wykonane są z wytrzymałych materiałów, takich jak aluminium lub poliester. Zapewnia to ich trwałość i odporność na zużycie podczas długich serii drukowania. Mogą wytrzymać dziesiątki, a nawet setki tysięcy odbitek bez zbytniego pogorszenia jakości.
Po drugie, ich powierzchnia jest idealnie gładka i może zostać precyzyjnie naświetlona, aby utworzyć ostre kontury obrazu. To oznacza, że drukowany obraz będzie miał wysoką rozdzielczość i wyraźne detale.
Po trzecie, obszary hydrofilowe i hydrofobowe na płytach są stabilne chemicznie, co zapobiega ich zmieszaniu się z farbą drukarska lub środkami zwilżającymi stosowanymi w procesie. To pozwala na utrzymanie wysokiej jakości wydruku przez cały nakład.
Rodzaje płyt offsetowych
Na rynku dostępnych jest wiele różnych typów płyt offsetowych, zoptymalizowanych do różnych zastosowań i technik druku. Oto kilka popularnych rodzajów:
Płyty konwencjonalne – wykonane z aluminium powleczonego warstwą światłoczułą. Wymagają tradycyjnego naświetlania i wywoływania w komorze chemicznej.
Płyty bezprocesowe – pokryte termiczną warstwą służącą do zapisu danych. Po naświetleniu możliwe jest bezpośrednie użycie płyty bez dodatkowej obróbki.
Płyty fotopolimerowe – mają warstwę polimerów światłoczułych zapewniająca większą trwałość i stabilność na prasie.
Płyty do druku z form cyfrowych – umożliwiają bardzo szybki proces wykonania naświetlonych płyt bezpośrednio z cyfrowego pliku i pozwalają na krótkie serie druku.
Każdy rodzaj płyty ma swoje zalety i wady, które należy rozważyć w zależności od wymagań dotyczących jakości, nakładu czy szybkości wykonania zlecenia.
Utrzymywanie jakości
Podczas długich serii drukowania, jakość płyty offsetowej może ulec pogorszeniu z powodu zużycia. Dlatego tak istotne jest odpowiednie oczyszczanie, konserwacja i przechowywanie płyt zgodnie z zaleceniami producentów.
Niektóre czynniki mające wpływ na trwałość płyt to: kompatybilność z farbami i chemikaliami, temperatura i wilgotność środowiska, techniki obróbki po naświetleniu, a nawet częstotliwość ich użytkowania.
Doświadczeni drukarze potrafią ocenić stan zużycia płyty i zdecydować, kiedy należy ją wymienić, aby utrzymać wysoką jakość druku. Pewne drobne niedoskonałości mogą być czasami kompensowane poprzez regulację maszyny offsetowej.
Choć płyty offsetowe są stosunkowo niewielkimi elementami w wielkim procesie druku, odgrywają kluczową rolę w przenoszeniu wysokiej jakości obrazu na materiał drukowany. Ich specjalna konstrukcja i właściwości hydrofilowe/hydrofobowe sprawiają, że druki offsetowe często przewyższają jakością obrazu inne techniki.
