Długie ciągi maszyn i urządzeń, zwane liniami technologicznymi, to charakterystyczne wyposażenie większości hal produkcyjnych lub magazynów dużych przedsiębiorstw. Automatyzacja pracy, zwłaszcza w przypadku produkcji, to przede wszystkim większa wydajność i optymalizacja kosztów produkcji. Nowoczesne maszyny i urządzenia wymagają ograniczonej do minimum ingerencji człowieka w proces, a jego rola sprowadza się najczęściej do bycia operatorem maszyny lub osoby kontrolującej procesy czy etapy produkcji. Właśnie ze względu na pracę człowieka linie technologiczne powinny posiadać niezbędne zabezpieczenia, aby zapewnić pracownikom bezpieczeństwo w czasie wykonywania pracy.
Wyłącznik linkowy – wyłącznik bezpieczeństwa na liniach technologicznych
Istnieje kilka standardowych i najczęściej stosowanych środków ochrony bezpieczeństwa wykorzystywanych bezpośrednio na liniach technologicznych lub przy pojedynczych maszynach i urządzeniach. To sprawdzone narzędzia ochronne, gwarantujące bezpieczeństwo pracowników nie tylko podczas pracy. Takie środki zabezpieczają również miejsca, w których nie znajdują się stanowiska pracy człowieka i chronić mają przed nieszczęśliwymi wypadkami. Jednym z takich zabezpieczeń są wyłączniki bezpieczeństwa, w tym wyłączniki bezpieczeństwa linkowe.
Podstawowym zadaniem wyłącznika linkowego, jak sama nazwa wskazuje, jest natychmiastowe zatrzymanie/wyłączenie pracy maszyny w przypadku wystąpienia jakiegokolwiek niebezpieczeństwa. Jeśli pracownik uzna, że sytuacja, w jakiej się znalazł, wymaga niezwłocznego zatrzymania pracy całej linii lub pojedynczej maszyny ma prawo użyć wyłącznika linkowego. Zasady korzystania z takiego zabezpieczenia oraz sytuacje, które uprawniają pracownika do skorzystania z tego zabezpieczenia, definiowane są najczęściej indywidualnie przez zakłady pracy. Wyłącznik bezpieczeństwa nie służy tylko w sytuacjach niebezpiecznych dla człowieka, ale również w niektórych sytuacjach technicznych, które mogą na przykład uszkodzić maszynę, kiedy na linię produkcyjną dostanie się niepożądany przedmiot.
Wyłącznik bezpieczeństwa – budowa
Wyłączniki bezpieczeństwa w formie linkowej są ściśle zdefiniowane normami PN-EN ISO 13850, które określają konkretne wymagania względem samego urządzenia. Sama budowa takiego wyłącznika jest stosunkowo prosta, gdyż składa się on z zaledwie z kilku elementów, takich jak linka, rolka prowadząca i dwa wyłączniki linkowe. W momencie, kiedy linka wyłącznika jest przerwana lub obluzowana, wyłącznik wydaje dźwięk alarmujący. W konsekwencji obluzowania się linki natychmiast zatrzymywana jest linia produkcyjna. Właśnie ze względu na konieczność odpowiedniego naprężenia linki bezpieczeństwa, wyłącznik linkowy powinien zostać odpowiednio solidnie i profesjonalnie zamontowany. Każde przypadkowe i bezpodstawne zatrzymanie linii technologicznej generuje niepotrzebne przestoje w pracy maszyny. Przy montażu wyłącznika można również określić dopuszczalny stopień naprężenia linki.
W procesach technologicznych wykorzystywane są różnego rodzaju zabezpieczenia, takie jak kurtyny bezpieczeństwa, skanery i inne. Wyłącznik bezpieczeństwa jest jednak podstawowym narzędziem ochrony, którego absolutnie nie może zabraknąć przy maszynach i urządzeniach działających w sposób ciągły. Oprócz wyłączników linkowych równie często spotykane są wyłączniki awaryjne w formie przycisków awaryjnych. Nie mniej jednak tego rodzaju przyciski dużo częściej używane są bez konkretnej potrzeby, na przykład przez pomyłkę. Wyłącznik linkowy wymaga w pełni świadomej ingerencji pracownika, dzięki czemu do minimum ograniczone są pomyłki i losowe uruchomienia.
