Kołnierze i kompensatory znacząco pomagają w kreowaniu miejscowych połączeń elastycznych, znajdujących się w rurociągach oraz sztywnych instalacjach. Ich celem jest tak zwana kompensacja, bardzo przydatna w całym tym procesie. Wspomniane połączenia pozwalają na zniwelowanie wystąpienia naprężeń na skutek drgań lub odkształceń od pulsowania ciśnienia medium roboczego, co w konsekwencji mogłoby doprowadzić do uszkodzenia całego rurociągu. A o czym jeszcze warto wspomnieć właśnie, gdy chodzi o te urządzenia do surowców sypkich?
Kompensator — czym jest i jak przeciwdziała zjawisku rozszerzalności cieplej?
W czasie pracy różnych urządzeń zakładowych narażone są one na uszkodzenia mogące skutkować trwałymi przestojami w procesach produkcyjnych. Wśród nich wyróżnić można, chociażby tak zwane zmęczenie materiału polegające na stopniowej degradacji danego elementu pod wpływem obciążeń na niego działających. Na szczęście kompensatory pozwolą je skutecznie zabezpieczyć, przeciwdziałając zjawisku rozszerzalności cieplnej. Na czym ono polega? Otóż w wielkim skrócie można je opisać, jako wynik działania współczynnika rozszerzalności cieplnej, długości i różnicy temperatur na dany materiał. W praktyce to zjawisko można zaobserwować na przykład na torach kolejowych. Kompensator jest urządzeniem, które dzięki przyjmowaniu na siebie ciężaru obciążeń związanych ze zmianami temperatury chroni cały układ.
Jaki kompensator w transporcie materiałów sypkich?
Wśród kompensatorów rozróżnia się te o różnej budowie oraz przeznaczeniu. W przesyłaniu materiałów sypkich szczególnie dobrze sprawdzi się tak zwany kompensator dławikowy. Najczęściej produkowane są ze stali standardowej i nierdzewnej, lecz nie jest to sztywną regułą. Specjaliści produkujący tego typu elementy mogą bowiem na życzenie klientów wykonać je według indywidualnych potrzeb. Zasadniczo w jego skład wchodzi korpus ze stalowych rur oraz wzmocnienia z pierścienia oporowego, kołnierza i tulei. W kompensatorach dławikowych, które jak wspominaliśmy bardzo dobrze, sprawdzają się, przy materiałach sypkich korpus musi spełniać też określone normy. Przykładowo te określone normą PN/H-7416 wykorzystywane są w sieciach przesyłających wodę o temperaturze 174⁰C.
Warto tu wspomnieć o tym, że pomimo dość małej długości kompresor dławikowy cechuje się dobrymi wartościami, gdy chodzi o kompensację osiową. Jego dużą zaletą jest też stabilna konstrukcja. Podkreślmy jednak, że z powodu swojej specyficznej konstrukcji kompensatory dławikowe należy stale nadzorować.
Podsumowanie
Jak widać kompensatory, mają bardzo ważną rolę do spełnienia w rurociągach. Dzięki nim można przecież między innymi kompensować małe przemieszczenia znajdujące się pomiędzy danymi częściami składowymi. Z tego względu znajdują one szerokie zastosowanie we współczesnych instalacjach ciepłowniczych, energetycznych, przemyśle chemicznym i oczywiście w transporcie materiałów sypkich.