Piękny, promienny uśmiech nie jest jedynie kwestią zdrowych zębów, ale zdrowia całej jamy ustnej, w tym także dziąseł. Odsłonięte szyjki zębowe, zaczerwienione i krwawiące dziąsła mogą świadczyć o chorobach, które nieleczone prowadzą do rozchwiania i utraty zębów. Periodontologia jest jednym z najmłodszych działów stomatologii, który zajmuje się profilaktyką i leczeniem chorób przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej.
Choroby przyzębia
Przyzębie jest to zespół tkanek otaczających i unieruchamiających ząb, m.in. dziąsła. Ochraniają one ząb przed wnikaniem zakażenia z zainfekowanego kanału korzeniowego lub kieszonki dziąsłowej. Choroby przyzębia to całe spektrum dolegliwości, które dotyczą właśnie tych tkanek. Współcześnie są bardzo rozpowszechnione w społeczeństwie. Według badań epidemiologicznych przeprowadzonych w Polsce jedynie 1% Polaków posiada zdrowe przyzębie.
Pierwszym etapem jest zapalenie dziąseł. Kolejnym etapem jest zapalenie przyzębia, potocznie nazywane parodontozą. Ważne jest, by nie dopuścić do rozwoju schorzenia, ponieważ może doprowadzić nie tylko do utraty zębów, ale nawet do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Periodontolog pomoże w profilaktyce, na przykład wytłumaczy jak poprawie dbać o higienę całej jamy ustnej.
Profilaktyka chorób przyzębia
Ważnym elementem profilaktyki chorób przyzębia są wszelkie zabiegi higienizacji jamy ustnej, czyli oczyszczania zębów, usuwania kamienia nazębnego i zadbania o higienę w takim stopniu, w jakim nie możemy zadbać w zaciszu własnej łazienki.
Skaling polega na usunięciu ze szkliwa złogów kamienia nazębnego. W wyniku niedokładnego mycia zębów pozostaje na nich płytka bakteryjna, czyli miękki osad przylegający do zębów, który pod wpływem związków zawartych w ślinie mineralizuje się i twardnieje. W ten sposób powstaje kamień nazębny. Do przeprowadzenia skalingu stomatolog może użyć narzędzi ręcznych np. pilniczków, specjalnego urządzenia zwanego skalerem, który może działać na zasadzie utradźwięków lub lasera oraz przy pomocy płukanek chemicznych. Najczęściej używa się skalera. Skaling jest uważany za zabieg bezbolesny.
Piaskowanie ma za zadanie usunięcie z powierzchni zębów osadów i przebarwień pochodzących ze spożywanych pokarmów, szczególnie kawy, herbaty i wina lub powstających w wyniku palenia papierosów. Piaskowanie poleca się także osobom, które noszą aparat ortodontyczny lub mają stłoczone zęby. Bezbolesny zabieg przeprowadzany jest przy pomocy piaskarki, która pod ciśnieniem wytwarza aerozol wodno-powietrzny ze specjalnym piaskiem dentystycznym.
Polerowanie (polishing) polega na dokładnym wygładzeniu powierzchni zęba, co utrudnia odkładanie się na nim nalotów. Zabieg trwa zaledwie kilka minut.
Fluoryzacja jest ostatnim elementem higienizacji zębów, polega na lakierowaniu zębów specjalnym lakierem zawierającym fluor za pomocą pędzelka. Ogranicza to rozwijanie się próchnicy.
Leczenie podstawowe
Gdy rozwinęły się już choroby przyzębia, pierwszym elementem leczenia jest usunięcie przyczyny za pomocą leczenia niechirurgicznego. Kieszonka dziąsłowa jest patologicznym (powyżej 3mm) pogłębieniem rowka dziąsłowego – przestrzeni pomiędzy wolnym brzegiem dziąsła a szkliwem zęba. Kiretaż jest zabiegiem oczyszczającym kieszonkę dziąsłową. Kiretaż zamknięty polega na usunięciu złogów kamienia wraz z bakteriami z kieszonki dziąsłowej i wypolerowaniu korzenia bez nacinania dziąsła. Wykonywany jest na kieszonkach do głębokości 5mm w znieczuleniu miejscowym. U wielu pacjentów redukcja głębokości kieszonek jest wystarczającą interwencją, która znacząco poprawia zdrowie dziąseł. Do leczenia podstawowego możemy zaliczyć także farmakoterapię oraz unieruchamianie zębów rozchwianych.
Leczenie chirurgiczne
Kiretaż otwarty wykonuje się na bardzo głębokich kieszeniach dziąsłowych sięgających powyżej 5mm. W znieczuleniu miejscowym nacina się dziąsło, by oczyścić kieszeń podobnie jak w przypadku kiretażu zamkniętego, a następnie zamyka się ranę za pomocą szwów.
W zakresie działań chirurgicznych znajdują się także wszelkie zabiegi poprawiające estetykę i modelujące wygląd dziąseł, zabiegi na wędzidełkach czy chirurgiczne wydłużanie koron zębów.
Warto zadbać nie tylko o zęby, ale też o ich otoczenie, które ma duży wpływ na zdrowie jamy ustnej. Kontrolne wizyty u periodontologa mogą uratować nasze zęby przed wypadaniem i zahamować wiele schorzeń na każdym ich etapie.